Từ trên nguồn chảy xuống phiá đông
Chảy qua thị trấn Đồng Văn
Quanh năm nước ngọt đủ dùng tưới tiêu
Vùng cao nguyên Đồng Văn kỳ ảo
Trên kỳ đài thấp thoáng cờ bay
Lá cờ tổ quốc đêm ngày
Là niềm kiêu hãnh của người Việt Nam
Huyện Đồng Văn có chừng mười bốn xã
Xã Sủng Trái, có Sà Phìn
Sủng Là, Lùng Táo, Lũng Phìn
Phố Lá, Lũng Cú, Tả Phìn nói chung
Xã trong vùng Má Lé, Sáng Tủng
Xã Tả Lũng, Sính Lũng, Lũng Thầu
Đếu là các lũng vùng cao
780 Người Tày Phù Lá, người Dao ở cùng
Huyên Mèo Vạc trong vùng biên giới
Phía đông bắc giáp với Trung Hoa
Phía nam xuống dưới đi qua
Bảo Lâm huyện lỵ vùng xa Cao Bằng
Với năm lẻ chín ngàn dân sô
Trong diện tích vào cỡ sáu trăm
Trải dài cho đến Đồng Văn
Đi qua các xã Nậm Ban đá vôi
Xã Lũng Chinh, Khâu Vai, Súng Máng
Xã Niệm Sơn, Pải Lủng, Pà Vi
Sơn Vĩ là xã khó đi
Sủng Trà heo hút đường đi gập ghềnh
Xã Thương Phùng nằm bên Xín Cái
Xã Niêm Tông ở mãi vùng sâu
Tất Nga, Tả Lủng núi cao
820 Tài nguyên lâm sản dồi dào nhiều nơi
Hèm Mèo Vạc cơn gió thổi qua
Thiên nhiên sông suối hài hòa
Cảnh quan xinh đẹp sắc hoa nhiều loài
Họp chợ tình Khâu Vai Mèo Vạc
Là hiện thực phong cách tự nhiên
Gái trai dù ở trong miền
Có thêm lễ hội giao duyên mở lời
Câu chuyện tình của bao đời trước
Kể về chuyện không được yêu nhau
Thôi thề xin đợi kiếp sau
Cho vơi nỗi nhớ cơn đau bây giờ
Cứ mỗi năm đúng giờ hẹn ước
Đến Khâu Vai hôm trước ngày sau
Thì thầm kể lại nỗi đau
Cuộc tình dang dở với bao ngậm ngùi
Hết đêm vui, lòng buồn như cắt
Chia tay rồi, quặn thắt nỗi đau
Thời gian xin chóng qua mau
Để cho ta được thấy nhau một lần
Phiên chợ tình đặc trưng văn hóa
Của đồng bào dân tộc ít người
Chợ là điểm hẹn tuyệt vời
Về đây họp chợ đợi người muôn năm
Hoàng Su Phi đất nằm phía Bắc
Nơi núi rừng xanh ngắt màu cây
64 ngàn dân ở đây
25 xã huyện đất đai quanh vùng
Xã Bản Chiến Phố, Nam Sơn, Thàng Tín
Xã Bàn Luốc, Tân Tiến, Đàn Văn
Bản Péo, Bản Máy Tụ Nhân
Túng Sán, Thàng Tín, Nàng Đôn Bàn Nhùng
Xã Bán Phùng, Hồ Thầu Chiến Phố
Xã Nậm Địch gần chỗ Pồ Lô
Xã Nậm Ty Sán Xà Hồ
Bản làng nương rẫy lô nhô núi đồi
Ngàm Đăng Vài rồi Tà Sư Choóng
Pờ Ly Ngài hang động cao nguyên
Lên cao xuống dốc Chu Phìn
860 Cuối cùng là xã Thông Nguyên ít người
40 phần vào cỡ đông dân
Đan mây thổ cẩm làm nông
Có chè Shan tuyết được trồng khắp nơi
Đất thích hợp cho cây ăn trái
Đến mùa hè thu hái đông vui
Gùi thồ mang xuống vùng xuôi
Bán mua trao đổi với người phương xa
Đến mùa hoa là mùa lễ lược
Lễ Cấp sắc, nhảy lửa, Lồng Tồng
Có thêm lễ trọng người Nùng
Là ngày đại lễ cúng rừng hằng năm
Khu Cù Tê ngày rằm tháng bảy
Ngày lễ tết tháng Bảy mua thu
Sắm đồ lễ vật cầu mưa
Cầu cho nương rẫy lúa ngô đầy đồng
Huyện Xín Mần bắc giáp Trung Quốc
Có đường biên cột mốc phân ranh
Núi cao, thung lũng vây quanh
Hình vòm, độ dốc hình thành từ xưa
Thuở xa xưa vùng này biên ải
Mây lưng trời từng dải núi cao
Dưới chân thung lũng suối sâu
860 Chiều vàng tắt nắng ngã màu hoàng hôn
Huyện Xín Mần địa hình phức tạp
Rặng núi cao chia cắt nhiều nơi
Mặt bằng đất hẹp tách rời
Thành khe thành suối, rừng đầy thú hoang
Ở Nậm Yên có con sông Cháy
Giòng sông này nước chảy xuyên qua
Cầu treo trên bản lủng xa
Rừng xanh ghềnh đá xóm nhà của dân
Huyện Quản Bạ nằm gần biên giới
Về tây bắc vươn tới Vân Nam
Vị Xuyên nằm ở phiá nam
Yên Minh nằm ở đông nam vùng này
Huyện có xã Tùng Vài, Tả Ván
Xã Đông Hà, Lùng Tám Thanh Vân
Quan Bạ, Quyết Tiên, Thai An
Cán Tỷ, Nghĩa Thuận nằm gần Đai Sơn
Cao Mã Pờ chờn vờn vách đá
Xã vùng này là xã sát biên
Đồi xanh vách núi cao nguyên
Mấy tầng mây trắng núi liền chân mây
Vùng Tam Sơn nơi đây cảnh đẹp
Khu đồng bằng như nét trong tranh
Ngút ngàn điệp khúc màu xanh
Bậc thang ruộng lúa loanh quanh chân đồi
Huyện Yên Minh phìa tây Quản Bạ
Có 17 xã lâm sơn
Phần nhiều thung lũng núi non
Gập ghềnh đèo dốc cảnh quan hữu tình
Xã Đông Minh Mậu Long Phú Lũng
Xã Đường Thượng Sủng Tráng Du Già
Na Khê Mâu Duệ Súng Thài
Ngam La Du Tiến nằm ngoài miền xa
Lao Và Chải nhìn qua Bạch Đích
Xã Lũng Hồ lại xích gần nhau
Đều là những xã vùng cao
Lối đi hiểm trở suối sâu ngăn đường
Xã Ngọc Long Hữu Vinh Thắng Mố
Đường Phú Lũng trắc trở khó đi
Lối ngoằng lắc lẻo chử
900 Lủng sâu suối chảy thầm thì ngàn măm
Huyện Quang Bình đất nằm giữa chỗ
Ở trung tâm cửa ngỏ giao thông
Tuyên Quang, Bắc Cạn phía đông
Lào Cai, Yên Bái ruộng đồng phiá tây
Quang Bình nơi trung tâm công nghiệp
Là môi trường phát triển mai sau
Chuyên canh lâm nghiêp làm giàu
Mở mang giáo dục nâng cao tay nghề
Quang Bình có mỏ chì quặng sắt
Có vàng sa khoáng, cát, đá xanh
Có meca, có cao lanh
Có rừng đặc chủng nguyên sinh khá nhiều
Diện tích đất tự nhiên khá lớn
Tám chục ngàn đất rộng bao la
Trồng cây công nghiệp như là
Như thông ba lá, như trà ô long
Tài nguyên rừng vô cùng phong phú
Ở khu đồi núi rú Bằng Lang
Hay là ở xã Xuân Giang
Yên Hà Vĩ Thượng, Hương Sơn Yên Bình
Trà Tiên Nguyên, và chè Shan Tuyết
Là thương hiệu nổi tiếng xưa nay
Nên chăng khai thác loại này
Nâng cao chất lượng xuất ngay ra ngoài
Huyện Vị Xuyên núi đồi tây bắc
Thời nhà Minh là đất Bình Nguyên
Đời Mạc thì đổi Vi Xuyên
Là nơi đô hội đất thiêng một vùng
Trong cuộc chiến ở vùng biên giới
Bày bày hai đỉnh núi Vị Xuyên
Dấu tích cuộc chiến còn nguyên
Hồn sông vận nước dấu in muôn đời
Khu công nghiệp có nơi lắp ráp
Đất Bình Vàng, xe máy khung xe
Mở mang trường dạy tay ngề
Chỉnh trang lưới điện đưa về nông thôn
Về giao thông có đường quốc lộ
Chạy từ bắc xuống tuốt phiá nam
Lưu thông chuyên chở nhiều hàng
940 Miền cao cho đến các vùng trung du
Vùng trung du, vùng xa hiểm trở
Cũng có đường chuyên chở tới nơi
Hàng hóa lúa gạo trái cây
Thuốc men phân bón ngày ngày chờ đi
Từ Vị Xuyên muốn đi Trung Quốc
Theo cửa khẩu Thanh Thúy mà sang
Đường dài cho tới Vân Nam
Cung đường rất đẹp cảnh quan lạ lùng
Cho đến nay lưới giao thông đường bộ
Trên bảy ngàn cây số dọc ngang
Mấy ngàn cây số đường quan
Riêng cho tỉnh lộ Hà Giang vùng này
Ngoài tỉnh lộ vòng xoay huyện lộ
Đường dân sinh, hương lộ, sơn quan
Truc lộ chính của Hà Giang
Cung đường số 4, cung đường số 2
Quốc lộ 2 hơn 300 cây số
Từ Hà Nội lên tới Hà Giang
Đi qua hết tỉnh Tuyên Quang
Đến nơi Cửa khẩu cuối đường số 2
Quốc lộ 2 con đường Nam Bắc
Là cung đường huyết mạch lưu thông
Điểm đầu Phù Lỗ Sóc Sơn
Đi qua mấy đọan tới sân Nội Bài
Lộ 279 cung đường huyết mạch
Cung đường này bao quát cao nguyên
Quảng Ninh, Bắc Cạn, Tuyên Quang
Hà Giang, Tuần Giáo, Tam Đường, Lào Cai
Quốc lộ 4 gần nơi biên giới
Từ Lạng Sơn cho tới Hà Giang
Yên Minh, Quảng Bạ, Đồng Văn
Mèo Vạc, Xín Cái, Mường Khương, Văn Bàn
Hướng đông tây cung đường số 4
Chạy sát đường biên giới Việt Trung
Con đường chủ yếu trong vùng
Lưu thông chuyên chở cho vùng trung du
Lộ 34 trong khu Tây Bắc
Từ Bảo Lâm chạy sát sông Gâm
Tách ra chạy tới Hà Giang
980 Cung đường này thấp dễ tràn nước sông
Để lưu thông có đường huyện lộ
Nối các huyện nhiều chỗ với nhau
Bắc Mê, Quảng Bả vùng cao
Đồng Văn, Mèo Vạc, Lủng Thầu, Vinh Quang
Ở rừng sâu có đường liên xã
Ở vùng cao núi đá cao nguyên
Nam Sơn, Nậm Địch, Chu Phìn
Khâu Vai Pải Lũng, Vị Xuyên, Trung Thành
Trong rừng xanh đường mòn dẫn lối
Ở trên cao đỉnh núi cheo leo
Quanh co dốc đá tai mèo
Đường đi vạch lối men theo bià rừng
Chợ Hà Giang trên đường Trần Phú
Tuy là nhỏ nhưng đủ mặt hàng
Quầy hàng xắp xếp gọn gàng
Áo quần giày dép thời trang có nhiều
Hàng nồi niêu và hàng lâm sản
Hàng tôm cá hải sản miền xuôi
Bí bầu rau rán ngô khoai
Nếp thơm gạo trắng củ mài, đậu đen
Là sinh hoạt văn hóa tự nhiên
Của các dân tộc cao nguyên
Người đi họp chợ giao duyên tỏ tình
Chợ Khâu Vai chợ tình muôn thuở
Mỗi một năm chỉ họp một ngày
Món quà tình nghĩa cầm tay
Đàn môi khèn lá suốt ngày sáng đêm
Khi sương mờ nước đọng trên cây
Núi rừng giấc ngủ đang say
Trời hơi se lạnh mây bay xuống đồi
Họp chợ phiên là ngày hẹn ước
Của những ngưới muốn được bên nhau
Một tuần qua thật quá lâu
Mà sao chủ nhật lại mau thế này
Cứ mỗi tuần như lời hẹn cũ
Ngày chủ nhật họp chợ Đồng Văn
Sương khuya trắng cả rừng xanh
1020 Nôn nao chân bước cho nhanh gặp người
Buổi họp chợ chưa tới một ngày
Áo quần váy đẹp gùi mây
Giao lưu là chính cầm tay ngỏ lời
Khi đến nơi, trời chưa hừng sáng
Sương còn mù trên đỉnh núi cao
Lòng người đi chợ nôn nao
Sáu ngày nửa buổi biết bao đợi chờ
Chợ Lủng Phìn lúc tờ mờ sáng
Ở nơi đây mua bán nhiều hàng
Người Dao, Phú Lá, Hơ Mông
Bố Y, Sán Chỉ, người Nùng Cao Lan
Từ bản làng vùng xa cũng đến
Buổi chợ phiên nổi tiếng nhất vùng
Rượu ngô, thổ cẩm, mật ong
Chè xanh sơn tuyết và vòng nữ trang
Chợ Mèo Vạc nằm trong thị trấn
Ờ gần sân vận đông trung tâm
7 ngày họp chợ một lần
Trâu bò dê lợn và hàng thủ công
Chợ rất đông lắm người dân tộc
Người Lô Lố, người tộc Tà Phèn
Vượt qua đèo Mã Pì Lèng
Mới vào được chợ để chơi một ngày
Ở những nơi vùng cao núi đá
Khu dân cư có chợ xã miền cao
Tụ Nhân chợ Sản Xà Hồ
Chợ Tùng Sản, Pồ Lồ, Nậm Ti
Chợ Na Chi, Hồ Thầu, Nậm Địch
Ngâm Đang Vài Bạch Đích Ngọc Long
Nam Sơn, Chế Lá Bản Phùng
Nàn Ma, Cốc Rế, Mậu Long, Cốc Pài
Cũng có vài chợ nghe rất lạ
Là phiên chợ cắp nách Hà Giang
Lợn gà rau quả thì mang
Nách tay, ôm lấy gùi mang lên người
Con đường dài nghẽn lối người đi
Cắp nách bất cứ thứ gì
1060 Rượu ngô, thổ cẩm khoai mì cũng xong
Con heo mán chỉ bằng trái bi
Con gà ô đen kịt như than
Rau xanh đậu đỏ củ hành
Cái gì mua được đi quanh một vòng
Phiên chợ trâu ở vùng tây bắc
Cứ vài tuần tổ chức một lần
Trâu từ các huyện Xín Mần
Từ Xi Ma Cái, bản vùng thật xa
Là chợ phiên thu hút người xem
Phiên chợ nằm ở vùng ven
Trâu to làm giống, trâu đen thân tròn
Ngoài Ủy ban nhân dân của tỉnh
Còn có sở phụ trách các ngành
Sở y tế lao động thương binh
Sở Giáo dục, Tài chính, Thông tin, Môi trường
Sở giao thông công thương khoa học
Sở Ngoại vụ kế hoạch thể thao
Tư Pháp xây dụng vùng cao
Và nhiều cơ sở cấp cao các ngành
Ngành bưu điện, truyền hình kỹ thuật
Ngành ngân hàng tất bật chuyên giao
Tòa án nhân dân tối cao
Cơ quan giúp việc chuyên sâu cho người
Hà Giang có 20 bưu cục
Bưu cục thành phố ở trung tâm
Quang Bình, Bắc Mế, Xin Mần
Và nhiều bưu cục trong vùng Hà Giang
Xe Hà Giang ở phường Nguyễn Trãi
Có quầy vé và bãi đậu xe
Hà Giang-Hà Nội nhiều xe
Chuyến lên, chuyến xuống, xe về thường xuyên
Xe thường xuyên Hà Giang-Mèo Vạc
Xe Quảng Bạ đi các tuyến xa
Đồng Văn, Phó Bản đi qua
Yên Minh, Lũng Cú xe nhà dễ đi
TÀI NGUYÊN KHOÁNG SẢN
Muốn khảo sát về tài nguyên khoáng sản
Vẽ bản đồ tính toán chi li
Ở đâu mỏ bạc mỏ chì
Ở đâu thì có man nhê mỏ vàng
Biết rõ ràng cấu trúc địa chất
Tìm địa bàn thực chất tiềm năng
Sắt, nhôm, kim loai, mangan
Titan, bauxite, volfram, mỏ đồng
Diaspor ở vùng núi đá
Loại bauxite quí giá vô cùng
Nicken, Bismut nói chung
1180 Đều có trữ lượng ở vùng Hà Giang
Ở Bắc Quang, Bắc Mế, Tùng Bá
Có mỏ đồng, sắt dạng sunfua
Điểm giao sông Gấm sông Lô
Có vàng sa khoáng mà chưa thăm dò
Có loại khoáng không do kim loại
Như đá phiến, như sỏi, cao lanh
Ở vùng Phó Bảng có than
Trữ lượng khá lớn nên cần quan tâm
Vùng đông nam vòm nâng sông Cháy
Đã phát hiện thấy dãy mangan
Có nhiều nghìn tấn mỗi năm
Là nguồn thu nhập tiềm năng dài ngày
Ở nước ta phía tây bắc bộ
Vùng đất hiếm nằm ở cao nguyên
Đất này trữ lượng còn nhiều
Chưa vào khai thác hướng theo thị trường
Loại tài nguyên đã dùng là hết
Là khoáng sản đất cát tự nhiên
Nên chăng biện pháp đủ nghiêm
Mới mong giữ vững tài nguyên nước nhà
Việc khai thác thường là tự phát
Không điều nghiên tính toán trước sau
Nguồn sông đầu suối miền cao
Môi trường ô nhiễm không sao ngăn ngừa